شناورسازی و حرکت همگون نرخ سود با تورم

راهکار افزایش تسهیلات مسکن در شرایط فعلی که دولت در وضعیت محدودیت منابع قرار دارد، باید با دقت و بنابر تجربه اقتصاد ایران در این زمینه ارائه شود. اولین اقدام در این زمینه افزایش دوره زمانی باز پرداخت و سپس شناورسازی نرخ سود تسهیلات متناسب با تورم باشد. در غیر این صورت اگر نرخ سود تسهیلات، کمتر از تورم باشد رانت به وجود می‌‌آید و اگر بیش از تورم باشد، مردم توان بازپرداخت آن را ندارند. بنابراین سیاست اولویت‌دار در حال حاضر می‌تواند شناور سازی و حرکت همگون نرخ سود تسهیلات با تورم ارزیابی شود.
  

مهمترین نکته در تامین مالی مسکن و نقش بانک‌ها در این خصوص کاهش نرخ تورم است، البته باید توجه داشت، در کشوری که تا دو سال پیش نرخ تورم بیش از ۴۰ درصد بود، نمی‌توان درباره بازار پولی ۱۰ تا ۱۵ سال آینده کشور سخن گفت.

هدفگذاری برنامه دولت در حوزه اقتصاد کلان به سمت تورم تک رقمی است، بنابراین مسکن کالایی است که خانوار برای بلندمدت آن را خریداری می‌کند و این درحالیست که یک برنامه جامع برای مسکن نداریم. مازاد بر همه این موارد، سیاست‌های شهرسازی شهرهای کشور، متغیر و بدون اصول علمی است.

با توجه به افزایش روزافزون جمعیت و تمرکز آن در کلان شهرها، تنها چیزی که توانسته منجر به کنترل بازار مسکن شود، افزایش مداوم نرخ آن است. بنابراین در شهری مانند تهران حتی مسکن مهر ارزان‌ساخت هم جوابگو حل مشکل نیست. برای رفع این چالش، فعالیت‌های اقتصادی باید به گونه‌ای در کشور تقسیم شود که تقاضای مسکن به همه شهرها تسری یابد، نه اینکه در تهران متمرکز شود.

عملکرد شهرداری‌ها و شوراهای شهر در حوزه شهرسازی در برخی اوقات با تناقض همراه است، این تناقض طرح‌های جامع مسکن دولت را بر هم می‌زنند و امکان استقرار نگرش بلند مدت در اقتصاد مسکن را نمی‌دهد.

راهکار برای حل این مشکل، در اصلاح فرآیند کار بانک مرکزی است. بانک مرکزی همه بانک‌ها اعم از تجاری و توسعه‌ای را با یک قانون نظارت می‌کند، در حالی که هر بانک بسته به نوع خود، سازوکار نظارتی خاصی نیاز دارد. در وضعیت فعلی سیاست‌های شهرسازی شهرداری‌ها با طرح‌های جامع مسکن دولت در تضاد است و باید به سمتی حرکت کنیم که سیاست‌های مسکن دولت با سیاست‌های آمایش سرزمین همگام باشد.

ناگزیر هستیم برای مدیریت مشکلات به‌وجود آمده، به سمت شناور سازی نرخ سود تسهیلات حرکت کنیم. اگر سود تسهیلات به سمت نرخ شناور همگام با تورم پیش برود، می‌توان یارانه خرید خانه اولی‌ها را از محل درآمدهای این تسهیلات پرداخت کرد. البته سیاست یارانه‌ای مسکن باید با سیاست آمایش سرزمین هماهنگ باشد. علاوه بر این، بازار رهن ثانویه به بانک مسکن کمک می‌کند، سرمایه جدید به این بانک وارد شود و امکان پرداخت تسهیلات بیشتر با اقساط طولانی‌تر به وجود بیاید.
اقتصادنیوز